CHƯƠNG 7
TƯ DUY MỘT CHẠM – TỪ TRI THỨC ĐẾN DI SẢN XÃ HỘI
Có người từng hỏi tôi: “Điều gì khiến chị làm được nhiều việc đến vậy – từ đào tạo thạc sĩ, xây dựng dự án KA, Novita, đến làm từ thiện ở Hà Giang, Kon Tum, Cao Bằng… mà vẫn giữ được sự thảnh thơi?”
Tôi chỉ cười và trả lời: “Vì tôi có một nguyên tắc: tư duy một chạm.”
Tư duy một chạm – bí quyết của hiệu quả
Tư duy một chạm nghĩa là: một lần hành động phải giải quyết được nhiều việc.
Thay vì tổ chức ba cuộc họp rời rạc, tôi gộp thành một – mời lãnh đạo khoa, phòng, chi bộ… cùng bàn bạc, xử lý hết trong một buổi.
Thay vì kéo dài một dự án nhiều tháng, tôi kết nối ngay đúng người chuyên môn – để 2-3 ngày có sản phẩm hoàn chỉnh.
Thay vì làm đi làm lại, tôi học cách tích hợp kinh nghiệm và thế mạnh của người khác – để công việc trở nên nhẹ nhàng, gọn gàng.
Trong kinh doanh, đây chính là bài học: hãy thiết kế quy trình một chạm cho khách hàng. Khi họ chạm một lần mà được giải quyết trọn vẹn, bạn sẽ chiếm trọn niềm tin.
Từ đào tạo đến đóng gói tài sản trí tuệ
Tôi luôn coi việc đào tạo không chỉ là giảng dạy, mà là đóng gói tri thức thành sản phẩm.
Một khóa cao học → là tài sản trí tuệ của cả một thế hệ.
Một buổi tư vấn nghề nghiệp → có thể nhân bản thành mô hình hướng nghiệp cho hàng nghìn sinh viên.
Một nghiên cứu chuyên môn → có thể chuyển hóa thành khóa học online, sách, hoặc tài liệu tham khảo.
Hiện tại, chúng tôi đang xây dựng một khóa học online về dinh dưỡng (20 bài giảng, giá 500.000 – 700.000 VNĐ). Người học không cần tương tác trực tiếp, chỉ cần truy cập nền tảng là có tri thức. Đó chính là tri thức được thương mại hóa.
Bài học cho doanh nhân: Mọi kiến thức bạn đang có đều có thể đóng gói – từ kỹ năng, trải nghiệm, cho đến công trình nghiên cứu.
Cho đi lâu dài – từ giếng nước đến thư viện
Tôi từng đến những vùng cao – nơi bà con sáu tháng mới có nước một lần. Tôi nghĩ: “Nếu mình tặng vài bộ quần áo hay bao gạo, thì chỉ giúp họ được một bữa. Nhưng nếu mình giúp họ xây giếng nước, thì cả trăm năm họ sẽ được hưởng lợi.”
Thế là tôi cùng học trò quyên góp, xây giếng, xây thư viện, nhà vệ sinh… Những công trình nhỏ nhưng bền vững, mang lại sự sống và tri thức lâu dài.
Bài học doanh nhân: Đầu tư cũng như từ thiện – hãy nghĩ dài hạn. Đừng chỉ tạo giá trị ngắn hạn, hãy tạo ra tài sản bền vững.
Kết nối – từ hiệp hội đến bộ ngành
Để KA và Novita phát triển, tôi không chỉ dừng ở việc xây dựng sản phẩm. Tôi kết nối với hiệp hội, báo chí, luật sư, tiến sĩ, Bộ Tư pháp, Bộ KH-CN, Bộ Tài chính, các tổ chức quốc tế…
Mỗi mối quan hệ là một hạt giống. Khi hạt giống ấy nảy mầm, nó trở thành vốn xã hội.
Bài học doanh nhân: Hãy coi mỗi cuộc gặp gỡ là một khoản đầu tư. Mạng lưới quan hệ chính là cơ chế vốn vững chắc nhất.
PPAQ Meta – kênh truyền thông và tri thức
Tôi hình dung một ngày không xa, Viện PPAQ Meta sẽ ra đời – như một kênh truyền thông và học thuật toàn cầu.
Ở đó, mọi hoạt động của KA, Novita, PPAQ… sẽ được ghi nhận, công bố, và lan tỏa. Tri thức không chỉ ở trong sách, mà trở thành tài sản thương hiệu, tài sản xã hội, và tài sản kinh tế.
Bài học: Đóng gói không chỉ để lưu giữ, mà để nhân bản và thương mại hóa. Một ý tưởng nếu không được đóng gói, sẽ mất đi. Nhưng khi được đóng gói, nó có thể trở thành vốn, tạo giá trị mãi mãi.
NHỮNG NGUYÊN TẮC DOANH NHÂN TỪ PPAQ
Tư duy một chạm: Giải quyết nhiều việc trong một lần hành động.
Đóng gói tri thức: Biến kiến thức, trải nghiệm thành sản phẩm.
Cho đi lâu dài: Tạo công trình, không chỉ cứu trợ ngắn hạn.
Kết nối như vốn: Mạng lưới quan hệ là cơ chế vốn bền vững.
Thương mại hóa tri thức: Đưa khóa học, nghiên cứu, sản phẩm lên nền tảng số.
LỜI KẾT
Hành trình của tôi không chỉ là câu chuyện của một người thầy, một doanh nhân, hay một nhà hoạt động xã hội. Đó là hành trình biến tri thức thành vốn – biến đóng góp thành di sản – biến tư duy thành cơ chế.
Và thông điệp tôi muốn gửi đến bạn:
"Hãy bắt đầu từ chính những gì bạn biết. Đóng gói nó. Thương mại hóa nó. Vận hành nó như cơ chế vốn. Khi ấy, bạn không chỉ thành công trong kinh doanh, mà còn để lại di sản cho thế hệ sau."