CHƯƠNG 1
(*) KHI TRIẾT HỌC GẶP BLOCKCHAIN
Tôi vẫn nhớ ngày đầu tiên nghe về blockchain. Người ta thường nhắc đến nó như một “công nghệ tài chính”, một thứ gì đó khô khan, chỉ dành cho dân công nghệ. Nhưng với tôi, blockchain không chỉ là công nghệ. Nó là một biểu tượng. Nó giống như triết học – nền tảng để kết nối con người với nhau bằng niềm tin phi tập trung.
Trong triết học, chúng ta luôn tìm cách phá bỏ những rào cản của định kiến, giải phóng tư duy con người khỏi khuôn khổ. Trong blockchain, thế giới đang làm điều tương tự: phá bỏ sự tập trung quyền lực, trao trả tự do cho từng cá nhân.
Và tôi hiểu rằng: triết học và blockchain gặp nhau ở cùng một điểm – đó là tự do.
KHAI DÂN TRÍ TRONG THỜI ĐẠI BLOCKCHAIN
Nếu như thời xưa, “khai dân trí” là dạy chữ, dạy đạo lý, thì hôm nay “khai dân trí” còn là khai mở nhận thức công nghệ và tài chính. Không chỉ cho người dân thường, mà cho cả giới lãnh đạo, trí thức, và những người đang nắm trong tay quyền quyết định.
Chúng ta đang sống trong một kỷ nguyên nơi mọi thứ đều gắn liền với công nghệ: Bitcoin, DeFi, tài sản số, và chuyển đổi số. Nếu ta không hiểu, không tham gia, thì chẳng khác nào đứng ngoài dòng chảy của thời đại.
Khi tôi nhìn vào blockchain, tôi không thấy nó chỉ là “công nghệ tiền tệ”. Tôi thấy nó như một cuốn sổ cái triết học, nơi mọi giao dịch đều được ghi nhận, minh bạch, bất biến. Và tôi chợt nhận ra: triết học cũng chính là một dạng blockchain – nơi mọi tư tưởng, mọi tri thức, đều được lưu giữ và truyền lại cho thế hệ sau, không thể xóa bỏ.
KA – TRƯỜNG HỌC ĐÀO TẠO NHÀ LÀM CHỦ
Trong hành trình này, tôi gọi KA là nơi “đào tạo Nhà làm chủ” – đào tạo những con người có khả năng trở thành chủ, trở thành lãnh đạo của chính cuộc đời họ.
Tại đó, mỗi cá nhân không chỉ học lý thuyết, mà được gieo “hạt giống” triết học ứng dụng. Giống như blockchain cho phép từng khối dữ liệu kết nối thành một chuỗi, KA gieo từng hạt giống tư duy để hình thành nên một hệ sinh thái con người tự do.
Người gieo nhiều thì gặt nhiều. Người dám gieo bằng cả tâm huyết, trí tuệ và tầm nhìn, thì sẽ gặt hái bằng sự giàu có – không chỉ vật chất, mà còn giàu tự do, giàu tri thức, giàu nhân cách.
KA.META – KA.BLOCKCHAIN: SÂN CHƠI CỦA TRÍ TUỆ
Nhưng để triết học trở thành vốn, để tài sản trí tuệ trở thành của cải, chúng ta cần một sân chơi. Và đó là lý do tôi tham gia KA.META – KA.BLOCKCHAIN.
KA.META không phải chỉ là một nền tảng, mà là một hệ sinh thái toàn cầu kết nối với WIPO (Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới). Ở đó, tri thức được coi là tài sản có thể giao dịch.
Một tiến sĩ không chỉ viết sách để cất trong thư viện, mà có thể đưa tác phẩm của mình lên hệ thống, được công nhận, bảo chứng, và lan tỏa ra thế giới. Một giảng viên không chỉ giảng bài trong lớp, mà có thể biến bài giảng ấy thành cơ chế vốn, sinh ra thu nhập, thương hiệu, và cộng đồng.
Với KA.BLOCKCHAIN, tri thức trở thành một loại cổ phần trong trò chơi toàn cầu. Ai sở hữu, ai đầu tư vào, thì người ấy đang nắm trong tay một phần của tương lai.
TỪ GIẤC MƠ CÁ NHÂN ĐẾN GIẤC MƠ QUỐC GIA
Có người hỏi tôi: “Tại sao chị lại miệt mài đến vậy? Chị chỉ cần xây dựng thương hiệu cá nhân thôi cũng đủ để sống sung túc rồi mà?”.
Tôi cười. Bởi vì ước mơ của tôi chưa bao giờ dừng lại ở cá nhân. Tôi mong muốn hàng ngàn, hàng vạn trí thức Việt Nam có thể đứng trên sân chơi này – để triết học Việt Nam, trí tuệ Việt Nam, và tầm nhìn Việt Nam được khẳng định ngang tầm với thế giới.
Nếu mỗi tiến sĩ, mỗi trí thức đều biết cách đóng gói tri thức, thương mại hóa tài sản trí tuệ, thì chẳng cần than phiền “chất xám chảy máu”, chẳng cần so sánh mình với ai. Chúng ta đã có sẵn vốn – chỉ cần biết cách biến nó thành giá trị.
BÀI HỌC DOANH NHÂN
Từ trải nghiệm này, tôi rút ra một bài học:
Mọi tri thức đều là một dạng vốn. Vấn đề không phải là bạn có vốn hay không, mà là bạn có biết cách đưa vốn ấy vào dòng chảy thị trường hay không.
Nếu bạn là nhà khoa học – công trình của bạn là vốn.
Nếu bạn là nghệ sĩ – tác phẩm của bạn là vốn.
Nếu bạn là doanh nhân – triết lý kinh doanh của bạn là vốn.
Nếu bạn là một con người bình thường – trải nghiệm sống của bạn cũng là vốn.
Tất cả chỉ cần được đóng gói, bảo chứng, và thương mại hóa. Và blockchain, cùng với những sân chơi như KA.META – KA.BLOCKCHAIN, chính là công cụ để biến vốn trí tuệ thành vốn xã hội, vốn kinh tế, và vốn nhân loại.
LỜI KẾT
Hành trình từ giảng đường triết học đến PPAQ, rồi bước sang blockchain và sân chơi toàn cầu, không chỉ là câu chuyện cá nhân. Nó là minh chứng rằng: tri thức khi biết cách thương mại hóa sẽ trở thành nguồn vốn bất tận.
Tôi tin, nếu mỗi người trong chúng ta chịu gieo hạt, chịu dấn thân, thì một ngày không xa, Việt Nam sẽ không chỉ là nơi tiêu thụ tri thức thế giới, mà sẽ trở thành trung tâm sản xuất và xuất khẩu tài sản trí tuệ toàn cầu.
Và đó chính là giấc mơ tôi mang trong tim – giấc mơ của một “Nữ hoàng Triết học Phelan”, nhưng cũng là giấc mơ chung của một dân tộc.
(*) NHỮNG DẤU ẤN ĐẦU ĐỜI
Mỗi con đường sự nghiệp đều bắt đầu từ một hạt mầm – hạt mầm ấy thường được gieo từ tuổi thơ, từ gia đình, từ những câu chuyện nhỏ bé mà về sau nhìn lại, ta mới thấy sức nặng lớn lao của nó.
Tôi sinh ra ở thôn Phượng Hoàng, Kinh Môn, Hải Dương – một làng quê bình dị, nhưng đã nuôi dưỡng trong tôi một khát vọng phi thường.
Ông nội – Người gieo niềm tin vào tri thức
Khi tôi và chị gái chào đời, cả hai đều là con gái. Trong cái xã hội những năm 1980, khi tư tưởng trọng nam khinh nữ vẫn còn nặng nề, nhiều người buông lời chê trách, coi như “thiếu may mắn” với gia đình tôi. Nhưng ông nội đã nói một câu khiến cả đời tôi ghi nhớ:
“Tôi không quan trọng cháu trai hay cháu gái. Tôi chỉ mong hai đứa cháu gái của tôi sẽ học đại học như ông.”
Một câu nói đơn giản, nhưng lại vượt qua rào cản xã hội lúc bấy giờ. Với ông, giá trị lớn nhất không nằm ở giới tính, mà nằm ở tri thức. Và ông đã sống đúng tinh thần đó – là một người lãnh đạo trong ngành xây dựng, sau này chuyển về công ty xi măng Hoàng Thạch, ông luôn đề cao học vấn và sự nghiệp.
Từ ông, tôi học được bài học: tri thức chính là quyền lực, và là con đường nhanh nhất để giải phóng một con người khỏi định kiến.
Ông ngoại – Tinh thần yêu nước và hội nhập
Ông ngoại tôi là một địa chủ yêu nước, biết nói tiếng Pháp, có tầm nhìn vượt thời đại. Dù ký ức trực tiếp về ông không nhiều vì ông mất sớm, nhưng những gì mẹ kể lại luôn khiến tôi tin rằng trong huyết quản mình có sẵn một dòng chảy hội nhập, khát vọng vươn ra ngoài lũy tre làng.
Người mẹ – Người thắp sáng con đường
Người ảnh hưởng lớn nhất trong đời tôi chính là mẹ. Mẹ là một người phụ nữ kiên cường, hy sinh, và có tầm nhìn xa. Từ những năm tiểu học, mẹ luôn kiên trì tìm cho tôi trường chuyên, lớp chọn, thầy giỏi. Mẹ theo sát từng kỳ thi, từng bước trưởng thành, lo cho tôi từ chỗ ở, sinh hoạt, đến cả việc định hướng ngành nghề.
Có thể mẹ không hiểu triết học là gì, nhưng khi tôi phân vân chọn chuyên ngành ở năm thứ tư đại học, mẹ đã nói: “Con hãy học triết đi.”
Tôi nghe theo. Và giờ nhìn lại, tôi biết lựa chọn ấy đã thay đổi cả cuộc đời mình.
Mẹ không chỉ cho tôi một sự nghiệp, mẹ cho tôi cái nhìn xa hơn bản thân, cho tôi niềm tin rằng con gái cũng có thể đi xa, cũng có thể đứng ngang bằng, thậm chí dẫn dắt.
NHỮNG NGÃ RẼ NGHỀ NGHIỆP
Khi tốt nghiệp cấp ba, bạn bè cùng lớp tôi phần lớn chọn an ninh, cảnh sát, hoặc sư phạm. Tôi thì khác. Tôi muốn trở thành giảng viên – không chỉ là một nghề ổn định, mà là một con đường có thể định hướng tư tưởng và khơi mở trí tuệ cho người khác.
Thời điểm đó, nhà nước khuyến khích sinh viên chọn ngành Triết – Chính trị vì đang thiếu giảng viên. Những người theo nghề này còn có phụ cấp cao hơn so với các ngành khác. Nhưng với tôi, điều hấp dẫn nhất không phải là chế độ đãi ngộ, mà là cảm giác rằng mình đang chọn một con đường hiếm người đi, một cánh cửa dẫn tới cái gốc của mọi ngành học: triết học.
Tôi tin rằng, nếu trở thành một giảng viên triết học, tôi có thể làm nhiều hơn là dạy – tôi có thể gieo hạt, dẫn dắt, và truyền lửa.
Quyết định ấy ban đầu chỉ như một sự lựa chọn nghề nghiệp, nhưng thực chất, nó đã trở thành điểm ngoặt định mệnh, đặt tôi lên hành trình mà sau này sẽ dẫn đến PPAQ.
TỪ HẠT MẦM ĐẾN ĐẠI THỤ
Khi nhìn lại tuổi thơ, tôi thấy rõ một điều: chính những câu chuyện của ông nội, hình ảnh của ông ngoại, và tình yêu cùng tầm nhìn của mẹ đã vun đắp cho tôi. Mỗi lời nói, mỗi hành động của họ, chính là những hạt mầm triết học – gieo vào tâm hồn tôi từ rất sớm.
Hạt mầm ấy lớn lên, xuyên qua bao khó khăn, nuôi dưỡng một khát vọng: triết học không chỉ để nghiên cứu, mà phải được sống, được ứng dụng, được thương mại hóa, và được nhân rộng.
Và từ hạt mầm đó, một ngày, đã nảy nở thành giấc mơ PPAQ – Học viện Triết học Thực tiễn, nơi tri thức trở thành vốn, và vốn trở thành sức mạnh kiến tạo tương lai.
(*) Bài học rút ra:
Đừng xem nhẹ những câu nói, những định hướng từ gia đình – đôi khi, đó chính là hạt giống định hình cả cuộc đời.
Tri thức là tài sản vô hình, nhưng nếu được gieo đúng mảnh đất, nó sẽ nảy mầm và kết quả thành thịnh vượng.
Sự lựa chọn nghề nghiệp không chỉ để mưu sinh – mà có thể là con đường để bạn gieo hạt cho cả một thế hệ.
“TỰ SỰ - TỪ GIẤC MƠ TRIẾT HỌC ĐẾN PPAQ – Nữ hoàng Học viện Triết học Phelan”
(*) BƯỚC NGOẶT RỜI NHÀ NƯỚC – LỰA CHỌN TỰ DO
Khi mới bắt đầu sự nghiệp giảng dạy, tôi từng là một giảng viên trẻ đầy triển vọng: được chọn đi học nghiên cứu sinh, được giao trọng trách, và có cơ hội thăng tiến. Nhưng rồi, càng tiến xa trong hệ thống, tôi càng cảm nhận rõ một bức tường vô hình: sự hạn chế của cơ chế.
Tôi khao khát được ra nước ngoài học tập, nhưng ước mơ ấy bị chặn lại. Tôi muốn đổi mới phương pháp, nhưng môi trường quá nhiều ràng buộc. Tôi muốn vươn lên, nhưng bộ máy nặng nề lại khiến mọi nỗ lực bị nén xuống.
Sau mười năm ở Học viện Thanh niên Việt Nam, tôi nhận ra: Hà Nội cho tôi tri thức nghiên cứu, nhưng không cho tôi hành động sáng tạo. Trong khi đó, mỗi lần bay vào Sài Gòn, tôi lại thấy một sức sống khác, một nhịp đập khác – tự do, sôi động, dám nghĩ dám làm.
Và rồi, đến một ngày, tôi đã viết đơn xin thôi việc. Không phải vì tôi thất bại, mà vì tôi chọn tự do.
HERBALIFE – MỘT TRƯỜNG HỌC KHÁC
Bước ngoặt tiếp theo đến từ một điều không ai ngờ: Herbalife. Một người em họ đưa tôi đến với sản phẩm này, và ban đầu, tôi chỉ đơn giản tham gia để ủng hộ. Nhưng từ trải nghiệm nhỏ ấy, một cánh cửa lớn mở ra.
Tôi bắt đầu thay đổi – từ sức khỏe, vóc dáng, đến cách giao tiếp. Không chỉ là sản phẩm, mà là cả một hệ thống đào tạo kỹ năng sống, kỹ năng bán hàng, và kỹ năng phát triển bản thân.
Herbalife cho tôi điều mà trường đại học không dạy:
Cách vượt qua tiếng nói nhỏ bên trong – nỗi sợ hãi khi đứng trước đám đông, nỗi ngại ngùng khi bán hàng, nỗi e dè khi nói về tiền bạc.
Cách nhìn nhận lại chính mình – không phải là một giảng viên trong bốn bức tường, mà là một người có thể bước ra thị trường, giao tiếp, chia sẻ, và tạo giá trị.
Cách thương mại hóa sự phát triển bản thân – biến kiến thức, kỹ năng, trải nghiệm thành sản phẩm có thể bán được.
Tôi nhận ra, Herbalife không chỉ bán dinh dưỡng – họ bán một cơ chế phát triển bản thân qua thương mại hóa. Và tôi biết, đó cũng chính là con đường của triết học ứng dụng.
BÀI HỌC TỪ BÁN HÀNG
Người ta thường nghĩ bán hàng là mời chào, nài ép. Nhưng với tôi, bán hàng là chia sẻ niềm tin.
Từ những ngày bé, tôi đã được mẹ cho đi bán hàng ở chợ. Tôi biết cách mời khách, biết cách cười, biết cách nói lời cảm ơn. Tất cả những điều ấy, tưởng chừng nhỏ bé, nhưng đã tạo cho tôi sự dạn dĩ, không biết sợ hãi khi bước ra trước người khác.
Và giờ đây, trong Herbalife, tôi lại một lần nữa được “tái đào tạo”. Tôi thấy rõ: người thành công không phải người giỏi bán sản phẩm, mà là người giỏi bán chính bản thân mình – bán được niềm tin, bán được tầm nhìn, bán được sự thay đổi.
TỪ HẠT MẦM ĐẾN BẢN LĨNH
Herbalife không phải đích đến của tôi, nhưng nó là một bước ngoặt cần thiết. Nó giúp tôi hiểu rằng:
Tự do không phải là bỏ đi, mà là chọn một lối đi khác để khai phóng bản thân.
Triết học sẽ mãi chỉ là lý thuyết, nếu không học cách đóng gói và đưa vào thị trường.
Và doanh nhân, suy cho cùng, cũng là một nhà triết học – bởi họ phải liên tục trả lời câu hỏi: Giá trị tôi tạo ra cho đời là gì?
Herbalife là một “người thầy” đặc biệt: nó không chỉ cho tôi kỹ năng, mà còn đánh thức bản lĩnh trong tôi – bản lĩnh dám nói, dám làm, dám bán, và dám bước vào cuộc chơi tự do.
LỜI KẾT
Nếu hệ thống nhà nước cho tôi tri thức, thì Herbalife cho tôi bản lĩnh. Nếu giảng đường cho tôi lý thuyết, thì thị trường cho tôi hành động. Nếu quá khứ cho tôi nền tảng, thì hiện tại cho tôi cơ hội.
Và tất cả đã đưa tôi đến một chân lý: Triết học không phải để giảng dạy, mà để sống – để kinh doanh – để thương mại hóa thành vốn trí tuệ.
Đó cũng là lý do vì sao, từ giấc mơ triết học, tôi bước đến PPAQ.
(*) Bài học rút ra:
Hãy coi mỗi môi trường bạn đi qua là một lớp học – ngay cả khi đó là "Kinh doanh theo mạng" (Tiếp thị Mạng lưới) hay "Bán hàng đẳng cấp/Bán hàng đồng cấp" (theo cách gọi của tôi là như vậy) - tức là cách thức bán hàng "bình đẳng" (mà không có cấp cao hay cấp thấp - như mọi mô hình đa cấp khác (vì môi trường nào cũng là đa cấp cả (*)), hay bất kỳ trải nghiệm sống nào.
Bán hàng không phải là thuyết phục người khác mua – mà là thuyết phục người khác tin.
Tự do không đến từ việc rời bỏ, mà đến từ việc dám lựa chọn một con đường khác để phát triển bản thân.
(*) DÒNG MÁU BÁN HÀNG – NHỮNG BƯỚC CHÂN KIẾM TIỀN ĐẦU ĐỜI
Nếu phải chọn một từ để nói về tuổi thơ và tuổi trẻ của tôi, có lẽ đó là “kiếm tiền”. Không phải vì gia đình quá thiếu thốn – thật ra cha mẹ tôi lo cho tôi đầy đủ – mà bởi vì tôi luôn có một khao khát mãnh liệt: tự đứng trên đôi chân của mình và tạo ra giá trị từ những gì mình có.
Tủ truyện thuê – bài học đầu tiên
Hồi nhỏ, tôi mê đọc truyện. Nhưng thay vì chỉ đọc một mình, tôi nghĩ: “Sao không cho bạn bè thuê đọc để vừa chia sẻ niềm vui vừa có thêm chút tiền?”. Thế là tôi gom tất cả truyện, cho vào một cái túi nilon, rồi biến nó thành “hòm sách nhỏ”.
Bạn nào muốn mượn thì trả tiền. Thú thật, số tiền thu về chẳng đáng là bao, nhiều khi còn lỗ vì có bạn mượn mà quên trả. Nhưng bài học mà tôi nhận được thì vô giá:
"Mọi thứ đều có thể biến thành sản phẩm. Mọi giá trị đều có thể thương mại hóa."
Bán hoa – hương vị của đồng tiền đầu tiên
Lên cấp ba, lớp tôi tổ chức bán hoa nhân dịp lễ. Tôi xung phong nhận phần việc. Chỉ trong hai ngày, tôi thu về được 1 triệu đồng – một con số khổng lồ thời đó, khi học bổng đại học cũng chỉ vài trăm nghìn.
Tôi nhận ra: "Nếu muốn có tiền, hãy học cách bán hàng."
Thời sinh viên – ba nguồn thu nhập
Khi vào đại học, tôi không chấp nhận sống dựa vào tiền bố mẹ. Tôi đi dạy gia sư, bất chấp việc khoa của tôi không được “cho phép” làm thêm. Tôi còn làm khảo sát thị trường thuê, chạy khắp các khu dân cư, thậm chí phỏng vấn đến tận khuya để tăng số phiếu.
Có thời điểm, tôi có cùng lúc ba nguồn thu nhập:
Gia sư.
Học bổng.
Trợ cấp từ tạp chí, dự án.
Điều đó định hình trong tôi một niềm tin: "Phải luôn có nhiều nguồn thu nhập, vì dựa vào một nguồn duy nhất là tự trói buộc mình."
Ra trường – từ giảng viên đến “người làm thêm chuyên nghiệp”
Sau khi tốt nghiệp, tôi về dạy ở trường. Nhưng ngay cả khi đã là giảng viên, tôi vẫn không ngừng tìm cách tăng thu nhập: dạy thêm, mở lớp ngoài, nhận các công việc thời vụ.
Tôi nhớ có lúc đang mang bầu ba tháng mà vẫn miệt mài đi học thêm chứng chỉ, để sau này có thể dạy tư tưởng chính trị. Cứ thế, từ thứ hai đến thứ bảy, tôi kín lịch. Tôi nhận dạy từ cao đẳng, đại học đến tại chức – miễn sao có thể biến tri thức của mình thành nguồn thu nhập.
Không phải vì tôi tham lam, mà bởi tôi hiểu rằng: "Muốn tự do, phải biết cách làm chủ kinh tế. Muốn làm chủ kinh tế, phải học cách bán giá trị của mình."
NHỮNG BÀI HỌC DOANH NHÂN TỪ TRẢI NGHIỆM KIẾM TIỀN
Khi nhìn lại, tôi nhận ra tất cả những trải nghiệm nhỏ bé ấy chính là “trường học kinh doanh” của tôi:
Cho thuê truyện dạy tôi cách đóng gói sản phẩm từ những gì mình có.
Bán hoa dạy tôi cách tạo ra giá trị từ nhu cầu cảm xúc.
Gia sư dạy tôi rằng tri thức cũng là hàng hóa, có thể đem trao đổi.
Khảo sát thuê dạy tôi sự nhạy bén và tư duy “một chạm” – biết tìm lối đi nhanh và hiệu quả.
Dạy tư tưởng chính trị dạy tôi cách biến tri thức thành nguồn thu nhập bền vững.
Tất cả cộng lại, tạo cho tôi bản lĩnh: không ngại bán, không ngại làm, không ngại bước vào bất kỳ cuộc chơi nào.
TỪ DÒNG MÁU BÁN HÀNG ĐẾN TRIẾT LÝ PPAQ
Giờ đây, khi xây dựng PPAQ, tôi mới thấy những ngày tháng bán truyện, bán hoa, đi gia sư… không hề vô nghĩa. Chúng chính là nền tảng giúp tôi tin vào triết lý:
"Tri thức, cũng giống như bất kỳ sản phẩm nào, có thể và cần được đóng gói – thương mại hóa – và biến thành cơ chế vốn."
Tôi bắt đầu từ vài đồng tiền thuê truyện, để rồi đi đến tầm nhìn biến triết học thành nguồn vốn trí tuệ toàn cầu. Và tôi tin, bất kỳ ai – nếu chịu khởi đầu nhỏ bé, nếu không ngại bán chính giá trị của mình – đều có thể đi con đường ấy.
(*) Bài học rút ra:
Mọi thứ trong tay bạn đều có thể trở thành tài sản – nếu bạn biết cách đóng gói và bán nó.
Đừng ngại khởi đầu nhỏ. Một đồng tiền đầu tiên có thể là hạt giống của cả một cơ đồ.
Tự do đến từ việc biết cách tạo ra nhiều nguồn thu nhập và biến bản thân thành một “doanh nghiệp sống”.